|
Verschillende soorten Terra Sigillata
Kaart van productieplaatsen, klik op de kaart voor een klik-versie
Voorbeeld van een kom van versierd Terra Sigillata
Voorbeeld van een stempel van de fabricator
> Wat is Terra Sigillata? < |
Terra Sigillata
(Lat.gestempelde aarde) Luxe Romeins draaischijfaardewerk dat vaak
voorzien is van een pottenbakkersstempel op de binnenzijde van de bodem.
Terra sigillata heeft een hard homogeen baksel dat rood van kleur is en
een opvallende en goed herkenbare rode (later ook oranje) glanzende deklaag
heeft. De kleur is het gevolg van de keuze voor een fijne klei met een
hoog ijzeroxydegehalte en deze vervolgens -> oxyderend te bakken op een
temperatuur van 920 tot 960°C. Ook de deklaag werd uit die klei gewonnen.
De meeste produkten zijn onversierd, al komen versierde vormen ook voor.
Deze versieringen zijn niet aangebracht in het baksel, maar liggen er als
een reliëf op. Deze zijn gemaakt door middel van vormschotels, ->
appliques, -> radstempels of -> barbotine. Soms komt ook aardewerk met
ingesneden versieringen voor. Er werden vooral kommen, borden en schalen
van gemaakt. Het oudste terra sigillata dat in de Lage Landen wordt aangetroffen
werd vervaardigd te Arezzo (It.) en heet dan terra arretina of -> Arretijnse
sigillata. Het wordt gekenmerkt door een felle rode deklaag en werd vervaardigd
tussen ca. 30 v.C. en 50 n.C. ln de Lage landen werd de import ervan omstreeks
25 n.C. vervangen door aardewerk uit het zuiden van Frankrijk. Deze Zuid-gallische
sigillata werd reeds in de eerste jaren na het begin van de jaartelling
o.a. vervaardigd te La Graufesenque (bij Millau), Lyon, Montans en Banassac
(vanaf ca.60 n.C.). Ook in het midden van Frankrijk werden tegen het einde
van de 1e eeuw n.C. pottenbakkerscentra opgericht. De Midden-gallische
sigillata is met name afkomstig uit Lezoux (Puy-de-Dôme). Tenslotte
werden er pottenbakkerscentra gesticht aan de noordoostelijke grenzen van
het Rijk. Deze Oost-gallische sigillata werd o.a. vervaardigd te Boucheporn
en Chémery (bij Metz), Blickweiler en Eschweilerhof (bij Saahrbrücken),
Mittelbronn, Heiligenberg en Ittenweiler (in de Elzas). Luxeuil (bij Mulhouse),
La Madeleine (bij Nancy) en in de omgeving van de Argonnen. Vanaf het begin
van de 2e eeuw vindt men ze tevens te Trier en vooral in Rheinzabern (bij
Karlsruhe), waar op grote schaal produkten werden vervaardigd tussen 140
en 260 n.C. Terra sigillata is door haar herkomst en de verschillende produkten
die werden vervaardigd een uitstekend hulpmiddel bij de datering van Romeinse
vondstcomplexen.
Bron: Prisma van de Archeologie, Johan Hendriks, Zutphen 1996
> Productie van Terra Sigillata < |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> Soorten Terra Sigillata < |
Zuid-Gallische Terra Sigillata
|
|
|
|
|
|
Ritterling 1 | Ritterling 4B | Ritterling 2B | Dragendorf 16 | Ritterling 8 | |
|
|
|
|
|
|
Ritterling 12 | Ritterling 9 | Dragendorf 15/17 | Dragendorf 24/25 | Dragendorf 27 | |
|
|
|
|
|
|
Dragendorf 18 | Dragendorf 29 | Dragendorf 30 | Déchelette 67 | Curle 11 | Ritterling 13 |
|
|
|
|||
Dragendorf 37 | Dragendorf 35 | Dragendorf 33 |
Midden/Oost-Gallische Terra Sigillata
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Filmpje Terra Sigilata (MPEG) (of QuickTime)
Links naar sites over Terra Sigillata < |
Algemeen
Roman Ceramics
Verspreiding
Atlas of Roman pottery, Terra Sigilata
Productieplaatsen
La Graufesenque
Lezoux, terre des potiers romains
University of Southampton - Peñaflor - Regionally Produced Terra
Sigillata
Opgravingen/ collecties
Die Terra Sigillata des depotfundes vom rathausplatz in St. PÖlten
/ NiederÖsterreich
Ts-collectie museum Rottweil
Terra Sigillata bowl - Kelsey
Techniek
techniques - terra sigillata
Databases
Registry of Mediterranean Pottery
Database of Terra Sigilata types
The Internet Index of Banassac Figure Types ©
Stempels op Drag. 29
Chemische analyse "Cypriot Sigillata and Cypriot Red Slip Wares"
Projecten
Corpus Vasorum Arretinorum 2nd Edition / 1st Electronic Edition
PEGASVS (an initiative of all European researchers interested in the Samian
production center La Graufesenque)
International Fabric Collection for Ceramics at the University of Louvain,
Belgium
Artikelen
Die gestempelte südgallische Terra Sigillata aus Vechten (samenvatting
in het Duits van het boek van M. Polak) En
in het Nederlands.
Römisches
Tafelgeschirr als Industrieprodukt - Die antike Wirtschaftsentwicklung
im Spiegel der Terra sigillata - Von Katrin Roth-Rubi
Sagalassos red slip ware and the ceramic tradition of Sigillata
Bibliografie
A General Samian Bibliography
Overigen
Namaak Sigillata uit
Rheinzabern